Upala pluća(peripleumonicis)

Rendgenski snimak prikazuje lako uočljivu upalu pluća u desnom plućnom krilu.

Upala pluća ili pneumonija je akutno, najčešće infektivno zapaljenje plućnog parenhima koje zahvata alveolne prostore i intersticijum (prostor između alveola) pluća. Kada su upalom zahvaćene alveole jednog ili više plućnih lobusa, oboljenje se naziva lobusna pneumonija. Kada su zahvaćene alveole jednog segmenta, pneumonija se karakteriše kao segmentna ili lobulusna, a kada je zapaljenje lokalizovano u više lobulusa istovremeno govori se o bronhopneumoniji. Ova bolest predstavlja najopasnije oboljenje respiratornog sistema i može biti uzrokovana različitim mikroorganizmima. Obično je izaziva virusna ili bakterijska infekcija, a ređe drugi mikroorganizmi, određeni lekovi i druge bolesti poput autoimunih oboljenja. Javlja se u svim starosnim dobima, a posebno kod osoba sa različitim hroničnim bolestima i oštećenjima imunskog sistema.

Učestalost

Upala pluća je i danas čest uzrok smrtnosti, uprkos savremenoj antibiotskoj terapiji. U Ujedinjenom Kraljevstvu od upale pluća godišnje umre 60.000 osoba. Ova bolest odnosi 10 puta više života od svih ostalih zaraznih bolesti. U SAD od upale pluća godišnje oboli 2 miliona ljudi, a umre oko 30.000, što pneumoniju postavlja na šesto mesto svih uzroka smrti i svrstava među velike javnozdravstvene probleme. U zemljama u razvoju infekcije donjih disajnih puteva najčešći su uzrok umiranja.
Osobe starije od 65 godina imaju povećani rizik od upale pluća, jer kod njih postepeno slabe mehanizmi odbrane od infekcija i često su izloženi hroničnim bolestima (hronična opstruktivna bolest pluća, bolesti srca, bubrega i jetre, ateroskleroza, dijabetes). Veomo često u zimskim mesecima različite respiratorne infekcije i grip prethode pojavi upale pluća.

Simptomi 

Kod osoba sa infektivnom upalom pluća često se javlja iskašljavanje, groznica praćeni drhtavicom, kratkim dahom, oštrim ili probadajućim bolom u grudima tokom dubokih udaha i ubrzanim disanjem. Kod odraslih osoba, konfuzija može biti najprepoznatljiviji znak. Najčešći znaci i simptomi kod dece mlađe od 5 godina su groznica, kašalj i brzo ili teško disanje.
Groznica nije specifična jer se javlja kod mnogih drugih čestih oboljenja, a može biti odsutna kod osoba sa teškim oblikom oboljenja ili kod neuhranjenosti. Pored toga, kašalj se često ne javlja kod dece mlađe od 2 meseca. Teži znaci i simptomi obuhvataju: plavu kožu, smanjenu žeđ, konvulzije, često povraćanje, ekstremne temperature tela ili smanjeni nivo svesti.

Preventiva

Preventiva obuhvata vakcinaciju, ekološke mere i odgovarajuće lečenje drugih zdravstvenih problema. Veruje se da bi u slučaju da se sprovode odgovarajuće preventivne mere na globalnom nivou, mortalitet kod dece mogao biti smanjen za 400.000, a da je odgovarajuće lečenje opšte dostupno, smrtnost dece bi se mogla smanjiti za još 600.000.