недеља, 24. децембар 2017.

LATINSKI IZRAZI I SKRAĆENICE U RECEPTU
Pri propisivanju lekova na recept koriste se brojni latinski izrazi i skraćenice.

Invocatio sadrži oznake Rp. ili Rp/ koje predstavljaju skraćenice od latinskih reči recipe (uzmi) ili recipere (uzeti).

Ordinatio - U ovom delu recepta mogu da budu propisani oficinalni , magistralni i galenski lekovi.
  -Kod magistralno propisanih lekova, Ordinatio može da sadrži sastojke koji po svojoj funkciji predstavljaju:
  • Remedium cardinale (basis) - glavnodelujuća supstanca;
  • Remedium adiuvans - supstanca koja potpomaže delovanje glavnodelujuće supstance;
  • Corrigens - sastojak koji popravlja miris ili ukus leka;
  • Constituens - dopunjujuća materija koja daje leku određen  farmaceutski oblik.
  -Oznake na latinskom jeziku kod magistralno propisanih lekova su:
  • ad (do) ukazuje na to da je potrebno dopuniti do propisane mase određenom supstancom;
  • aa (ana partes aequales = u jednakim količinama po) ukazuje na to da se supstanca za koju je navedena ova oznaka, kao i  prethodno navedene supstance, dodaju u količini koja je data posle ove oznake;
  • aa ad ukazuje na to da je supstancu uz koju je naveden ova oznaka, kao i prethodno navedene supstance, potrebno dodati u istim količinama;
  • q.s. (quantum satis= koliko je potrebno) navodi se uvek kod pomoćnih supstanci pri čemu farmaceut određuje potrebnu količinu supstanci.
Subscriptio počinje skraćenicom M.f. (misce fiat = pomešaj da bude, odnosno misce fiant = pomešaj da budu).
  -Ostale skraćenice i izrazi su:
  • emuls. (emulsio) - emulzija;
  • inj. (injectio) - injekcija;
  • lot. (lotio) - losion;
  • pulv./plv. (pulvis) - prašak;
  • sir. (sirupus) - sirup;
  • sol. (solutio) - rastvor;
  • supp. (suppositorium/suppositoria) - supozitorija/supozitorije;
  • susp. (suspensio) - suspenzija;
  • ung. (unguentum) - mast;
  • vag. (vagitoria) - vagitorije;
  • Div.in.dos.aeq. (Divide in doses aequales) - podeli na iste delove;
  • Da ad sacculus - daj (izdaj) u kesici;
  • Da ad vitrum - daj (izdaj) u boci;
  • Da ad vitrum flavum/fuscum/nigrum - daj (izdaj) u bočici tamnog stakla;
  • Da ad vitrum collo amplo - daj (izdaj) u boci širokog grla;
  • Da ad vitrum guttatorium - daj (izdaj) u bočici za kapanje;
  • Da ad scatulam - daj (izdaj) u kutiji;
Signatura počinje skraćenicom S. (Signa = označi) ili D.S. (Da, signa = daj, označi), a ostali izrazi i skraćenice koji mogu da se nađu u ovom delu recepta su:
  • Ad manum medici - u ruke lekaru;
  • Pro me - za mene;
  • Ad rationem meam ili Ad usum proprium - za ličnu upotrebu;
  • S.s.n. (Signa suo nomine) - označi imenom leka;
  • S.c.f. (Signa cum formula) - napisati kompletan sastav leka;
  • cito - brzo;
  • statim - odmah;
  • periculum in mora - opasno je oklevati;
  • verte - okreni;
  • l.a. (lege artis) - po propisu, po pravilima veštine.
                                                                       Kristina Mojsilović I5

Нема коментара:

Постави коментар

UPALA DEBELOG CREVA(COLITIS) Debelo crevo se nalazi u trbušnoj duplji i sastavni je deo organa za varenje.  Upala debelog creva  ili ...